FUTBOLDA BAŞARI İÇİN ALTIN KURALLAR

1. Her zaman dürüst oynamalı, futbolun ruhuna ve oyun kurallarına sadık kalmalısın.

2. Zor durumlarda soğukkanlılığını muhafaza et. İşler iyi gittiği zaman soğukkanlı olmak kolaydır, iyi bir oyuncu işler kötü gittiği zaman soğukkanlılığını muhafaza ederve zorlukların üstesinden gelir.

3. Herkesin hata yapabileceğini ve hataların bilerek yapılmadığını kabul et. Hataları karşısında, takım arkadaşlarını cesaretlendir ve onlara destek ver.

Kurallara Sadık Ol!

4. Antrenman ve maçlarda terini son damlasına kadar akıt. Hiçbir zaman gereken çabayı göstermediğinden dolayı, çevrenin seni eleştirmesine fırsat verme. Rakip takım, sizden daha güçlü ve daha yetenekli oyunculara sahip olsa da, onlardan daha çok mücadele edersen, mutlaka kazanan taraf olacağını unutma.

5. Kazansan da, kaybetsen de,her şartta koşulsuz olarak antrenörüne, takım arkadaşlarına, rakiplerine, hakemlere ve seyircilere daima saygı göstermelisin.

6. Topu kazanır kazanmaz hücuma kalkmayı, top rakibe geçtiği andan itibaren savunma yapmayı düşünmelisin.

7. “Usta bir oyuncu, kazanmanın önemini ve sorumluluğunu bilir ve bu sorumluluğu kabul eder. Bu sorumluluğu kabul ettiği gibi, bunu başarabilmek için,

takım arkadaşlarının çabalarının da önemli olduğunu fark eder. O, baskı altında kontrollü ve sakin olan, oyunu seven ve oynamaktan zevk alan özelliklere sahiptir.”

8. İyi bir futbolcu, “fiziksel güce sahip”, “taktiksel bilgisi geniş” ve “kabiliyetli” biridir. İyi futbolcu olmak ve futbolda başarılı olmak için bu 3 temel konu üzerinde olabildiğince çalışmalısın.

9. Topa doğru koşmalı, topu kazandıktan sora en kısa zamanda en iyi şekilde kullanmalısın.

10. Takım içindeki pozisyonun ne olursa olsun, hiç bir zaman diğer arkadaşlarından bir farkının olmadığını, onlar gibi takımı oluşturan bir oyuncu olduğunu unutma, senin görevin daha iyi futbol oynamak ve bunun için oyunun temelinde var olan, pas alma, pas verme, şut atma, top sürme, vb. konularda kendini geliştirmek ve eksiğini gidermektir.

11. Topa asla gelişigüzel vurma…

Bunun için, top size gelmeden önce sahadaki durumun fotoğrafını çek, bunu yaparsan top sana geldiğinde ne yapacağını biliyor olur ve en doğru kararı verme şansına sahip olursun. Her pozisyonda topu, kendi takım arkadaşına, takımı yeniden atağa kaldıracak şekilde kazandırmayı düşün.

12. Sahada yerini kaybetme, futbolun bir açı oyunu olduğunu unutmadan, bulunacağın yeri, sahadaki diğer oyuncuların konumlarına göre ayarlamalı ve her zaman en uygun yerde bulunmaya çalışmalısın. Topun ayağına gelmesini beklemeden, topa doğru hareket etmeli ve en kısa zamanda ona sahip olmayı düşünmelisin.

13. Topu kazanmak için, oyun kuralları çerçevesinde sert oynamalısın.

14. Ayağındaki topu kaybettiğin zaman, savunma yapan ilk kişinin “sen” olacağını asla unutma… Bu müdafaa anlayışının temel kuralıdır.

15. Hücumdan, defansa geçerken, rakibini engellemek için saha içindeki en uygun yere doğru koş.

16. Kalenize yakın bir yerde defans yapıyorsanız, topa en yakın oyuncu hamle yapmalıdır. Diğer oyuncular, boştaki rakip oyuncuları marke etmelidir.

17. Kale önünde yapılan en büyük savunma hatası, birden fazla oyuncunun topa hamle yapması sonucu, boşta kalan rakip oyuncunun gol pozisyonuna girmesi veya gol atmasıdır. Boş oyuncuyu marke etmek, rakip oyuncu ile topun arasına girerek, rakip oyuncunun topu almasına mani olmaktır.

18. İyi oyuncu, rakibin baskı yapmasına fırsat vermeden, topu ayağından çıkaran oyuncudur.

19. Müsait olmayan pozisyonda atacağın şut sonucu kaybedilen topun, rakibe kazandırılacak bir hücum şansı olacağını unutma… Pozisyonun şut atmaya müsaitse, karasızlık altında kalmadan ve çekinmeden şut atmayı dene, Oyuncuların çoğu sağ ayaklıdır ve genelde sağ ayağını kullanır. Rakibinden topu almaya çalışıyorsan, topa bak ve rakibin sağ ayağına doğru hamle yap.

20. Topa hiçbir zaman gayesiz, benden gitsin de ne olursa olsun mantığı ile vurma, şut olsun, pas olsun, mutlaka atacağın hedefi bil ve topa hedefe ulaşacak biçimde vur. Kararsız atılan topların çoğu rakibe gider ve sen topu yeniden kazanmak için boşuna çaba göstermek zorunda kalırsın, yeniden topu kazanmak için boşuna çaba sarf edeceğine, atacağın pas ve şutların hedefine ulaşmasına özen göstererek, boşa gidecek enerjini, müsabaka esnasında rakibinle ilgili daha can alıcı noktalarda kullanmayı düşün.

21. Kaleye yakın bölgelerden şut atmak düşüncesi, kendine güvendiğin zaman uzaktan şut atma teşebbüsünü engellememeli, unutma ki 40 metreden, hatta kaleden kaleye de gol olur.

22. Oyuncuların çoğu sağ ayaklıdır ve genelde sağ ayağını kullanır. Rakibinden topu almaya çalışıyorsan, topa bak ve rakibin sağ ayağına doğru hamle yap.

23. Hücum halindeyken, rakip defansa bakın, genelde rakip savunma oyuncuları ilk olarak sağ ayağınıza hamle yapacaktır. Bu yüzden sol ayağını da kullanmak, hücum oyuncularına büyük bir avantaj sağlar. Aynı şekilde sol ayağı olmayan bir oyuncun, sol ayağının yetersizliğinden dolayı gol kaçırmasını da bu konuyla ilgili iyi bir örnek olarak gösterebiliriz. Oyuncuların iki ayağını da kullanmasının önemi ve oyuncuya sağladığı avantajlar tartışılamaz. Bu özellik, mükemmel bir futbolcu olama yolundaki önemli kriterler den biridir. Mükemmel bir oyuncu olmak için, sağ ayağın kadar olmasa da, sol ayağını da kullanabilecek düzeye getirmelisin.

24. Her zaman topun kendi takımında kalmasına çaba göstermelisin.

25. Kazansan da, kaybetsen de, sahada tüm benliğinle her şeyini kazanmak için ortaya koymuşsan, artık senin için pişman olacak, eleştirilecek veya utanılacak bir şey söz konusu olamaz.

26. Takımınız hücuma kalktığı zaman ayağında top olan arkadaşına destek ver, arkadaşına destek vermek demek, arkadaşınızın size pas verebileceği bir pozisyonda olmaktır. Ancak arkadaşınızla olan mesafeyi öyle ayarlayın ki, top rakip savunma oyuncularını aşarak senle buluşabilsin. Topa, size iyi bir pas olabilecek kadar yakın, rakip defansın engelleyemeyeceği kadar uzakta bulunmalısın.

FUTBOL VE TEMEL TAKTİK

        Taktik, bir futbol takımının müsabakayı kazanması için kendi oyun sistemini ve planını karşı takımın niteliklerini de ortaya koyarak, analiz etmesi ve bu analiz sonucunda oyun stratejisini ortaya koymasına denir.

 Müsabakayı kazanmak için antrenörün öncelikle karşı takımın olumlu ve olumsuz yanlarını, gücünü çok iyi analiz etmesi gerekir. Bu analizden sonra, antrenör kendi takımının son durumu ile karşı takımın durumunu karşılaştırarak bir oyun düzeni planlar. Daha sonra bu oyun düzeni, antrenmanlarla pekiştirilir. Eğer karşı takım iyi irdelenmiş ve bu irdeleme sonucu belirlenen oyun düzeni doğru kurgulanmışsa müsabakayı kazanma olasılığı artacaktır.

         Futbol oyununda taktik belirlenirken, her iki takımın durumu yanında saha durumu, iklim koşulları, yükseklik, seyirci, hakem, klasman durumu, müsabakanın puan veya  eleme yöntemi ile oynanma durumu gibi faktörler de dikkate alınır.

         Futbol oyununda başarılı olabilmenin bir başka temel kuralı da, kendi oyun taktiğini ve oyun sistemini rakibe kabul ettirebilmektir. Bir takımın, oyun anlayışını rakibe kabul ettirebilmesi ya da taktik gereği bir çok kombinasyonu sahada rahatça uygulayabilmesi için bu çalışmaların maç koşullarında çok iyi düzeyde uygulanabilirliği ile mümkündür. İşte bu taktiksel çalışmalara maç koşullarında uyum sağlanmasına, hareketlerin zamanında ya da zamanından önce yapılabilmesi için uygulanan çalışmalara “kalıp muster uygulama sürati” ya da kompleks sürat çalışmaları denir (Renklikurt T., 1995). Bu tür çalışmalarda taktik bir uygulama için kronometre tutulur ve hatalı hareketler düzeltilerek, en kısa zamanda en doğru bileşik hareketlerin yapılması sağlanır. Bu tip taktiksel çalışmalarda tek yönlü uyarım modeli kullanmamak gerekir. Görmeye, dokunmaya ve işitmeye yönelik uyarım sistemleri devreye sokularak çalışmalar çeşitlendirilmelidir. Kalıp Muster Uygulama Sürat’ i ile yapılan taktiksel çalışmalarda verilmek istenen taktik müsabaka koşullarını içerdiğinden, taktiğin pratiğe yansıması ve ondan daha fazla verim alınması mümkündür. Bu yöntem ile yapılan taktik çalışmalarda oyuna dönük tempo ve ritm artışı da sağlanır. Dolayısıyla, çabuklukla ilgili sorunların giderilmesi yönünde de bazı yararlar elde edilir.

                Futbolda Taktik ve Taktiğin Bölümleri

         Futbol oyununda amaca göre taktik ikiye ayrılır.

         Savunma Taktikleri

         Futbol oyununun başlangıcında her iki takımın da birer puanı vardır. Bu puanı arttırmak müsabaka içerisinde yediği golden bir fazlasını atmak ile sağlanabilir. Bu olgudan hareket ile futbol oyununda savunma yapmak, hücum yapmaktan daha kolaydır. Takımların güç dengeleri bakımından rakibinden daha zayıf olan takımlar öncelikle müsabakanın başında puan hanelerine yazılı olan puanı müsabakanın sonuna kadar korumak ve gol yememek için çeşitli savunma taktiklerine dayalı bir oyun izlerler. Savunma taktiğine bakıldığında, bir futbol takımının bir müsabakaya sahip olduğu puanı korumak anlayışı ile başlaması söz konusudur. Bu tip takımlar, genelde iyi futbol oynamak, oyuna güzel katkıda bulunmak endişesi taşımazlar. Müsabakadaki temel anlayış, rakibe istediği futbolu oynatmamaktır. Ayrıca, sürekli savunma anlayışı ile oynayan takımlarda motivasyon, dikkat ve oyundaki denge faktörleri oyunun bitimine değin korunamaz. Bu nedenle büyük bir olasılıkla savunmada gösterilen çaba boşa çıkabilir.

         Tüm bunların yanı sıra, savunmayı hiçe sayarak gerekli savunma önlemlerini almamak da, sadece hücum futbolu adına kurgulanmış bir futbol anlayışıdır. Oysa, “Hücum Futbolu” kavramı ve anlayışı, savunmayı önemsememek anlamına gelmemelidir.        

       Bireysel Savunma Taktikleri (Top ile ve Topsuz)

         Bireysel savunma taktiğine özgü davranış yeterliliği, grup ve takım taktiğine özgü davranış yeterliliğini sağlayan temel faktördür. Bunlar;

       a) İlk toplara müdahale

         Savunmada temel ilkelerin en başında hücum oyuncusundan önce topa müdahale etmeyi gerektirir. Çünkü savunma oyuncusunun sırtı kaleye dönük durumdadır. Eğer topa ilk hamleyi yapamazsa ikinci pozisyonda savunma oyuncusunun kaleye dönüp topa göre pozisyon alması gerekmektedir. İşte bu dönüş sırasında rakip hücum oyuncusu avantajlı duruma geçmektedir. Bundan dolayı, savunma oyuncusu bu tehlikeyi ortadan kaldırmak için, ister yerden olsun, ister havadan gelen top olsun hücum oyuncusundan önce çok iyi bir zamanlama ile topu karşılayıp takım arkadaşına ulaştırması veya topu tehlikeli bölgesinin dışına uzaklaştırması gerekmektedir.

       b)Hücum oyuncusunun yönünü kaleye doğru çevirtmemek

         Savunma oyuncusu iyi bir zamanlama yapmamış, rakip hücum oyuncusu topa sahip olmuşsa, burada savunma oyuncusunun dikkat etmesi gereken şey, hücum oyuncusunun yönünü kaleye doğru çevirtmemek olmalıdır. Çünkü, hücum oyuncusunun yönü kaleye doğru dönerse savunma oyuncusu ikili mücadelede zor durumda kalacak, hücum oyuncusu avantajlı konuma geçecektir.

         c) Hücum oyuncusunu tehlike konisi içine sokmamak

          Futbol oyununda ceza alanı ve şut atma mesafesi dahilindeki ön tarafın özel bir önemi vardır. Atılan gollerin istatistiği tutulduğunda söz konusu bölgenin son derece önem taşıdığı ortaya çıkar. Onun için savunma oyuncusu, eğer hücum oyuncusu topla buluşmuş kaleye yüzünü dönmüş bir duruma gelmiş ise  bu koninin dışına doğru savunmasını yapması gerekmektedir.

       d) Oyalama (Geciktirme)

         Savunmanın genelde başarılı olabilmesi, savunma oyuncularının rakip hücum oyuncularından sayısal olarak çoğunlukta bulunmasına bağlıdır. Eğer bir takım, savunmada azınlıkta bir durumda yakalanmışsa, savunma oyuncusunun hücum oyuncusuna hemen müdahalede bulunması bazı sakıncalar yaratabilir. Bu nedenle, savunma oyuncusunun orta sahadan yeterli destek gelinceye kadar hücumu geciktirmeye çalışması yani oyalanması, sayısal olarak savunmanın çoğalmasını ve sağlamlaştırılmasını sağlayacaktır.

       e) Derinlik

         Savunma oyuncusunun rakip hücumlarında, tek hat, yani, çizgi savunma anlayışından uzaklaşmasıdır. Rakip hücum oyuncusu ile ikili mücadeleye girmiş savunma oyuncusu, pozisyonu takım arkadaşından, oyunun tempo ve ritmine göre en az 3-4 metre mesafede takip etmesi gerekir. Hücum oyuncusu, savunma oyuncusunu geçtiği anda derinlik sağlanmamış ise, rakip oyuncu doğrudan kaleci ile karşı karşıya kalabilir. Verilen derinlik sayesinde ikili mücadeleden çıkan hücum oyuncusuna ikinci bir savunma yapma olanağı doğar.

         f) Denge

         Oyunda kim daha az hata yapar ya da rakibin yaptığı hatayı kim daha çok değerlendirirse, o takımın müsabakayı kazanma olasılığı artar. Onun içindir ki, özellikle savunmada çok dikkatli ve dengeli olma zorunluluğu vardır. Denge, hücum oyuncularının çoğunlukta olduğu pozisyonlarda hemen ikili mücadeleye girmeme, savunmada sayısal olarak üstünlük sağlandığı zaman topun olduğu yöne doğru tüm hücum oyuncularının kontrol edilmesini sağlayacak biçimde savunma yerleşimine girilmesidir. Genelde goller savunmanın dengesini yitirdiği anlarda atıldığından, savunmada denge oldukça önemlidir.

         g) Kademe 

         Savunma yapan bir oyuncu, oyun sırasında rakip oyuncuyla ikili mücadeleye giren takım arkadaşı ile kesinlikle aynı hat üzerinde durmamalıdır. Aksi halde, savunma yapan takım arkadaşını geçen hücum oyuncusu tarafından kendisini de ekarte edebilir. Bundan dolayı, rakip oyuncunun süratine, çevikliğine ve top tekniğine de bakarak savunma yapan oyuncunun arkasında bir kademe uzaklığı bırakılmalıdır.

         h) Savunmada yer tutma

         Savunmada genel prensip olarak, savunma oyuncusu rakip ile kale arasında yer almalıdır. Bu yer tutmayı başaramayan savunma oyuncusu rakip hücum oyuncusuna büyük avantaj sağlar. Savunmanın başarılı olabilmesi öncelikle savunma yapan oyuncunun iyi bir yer tutmasına bağlıdır. Temel ilke olarak, savunmada kendi kale sahasına yaklaşıldığında, hücum oyuncusu ile aradaki mesafeler azaltılır hatta bitişik duruma getirilirken, orta saha bölgesine yakın yerlerde mesafeler uzak tutulur.    

      Grup Savunma Taktikleri

         Yukarıda açıklanan olgular, savunma anlayışı içerisinde, yani top rakipteyken futbolcunun o andaki durumu ile ilgili bireysel işlevlerini içermektedir.

         Top rakibe geçtiği andan itibaren bir takımın hücum, orta saha ve savunma gruplarında farklı bir savunma anlayışı gündeme gelmektedir. Bu anlayışa grupsal savunma taktikleri adı verilir.

         Grupsal savunma taktikleri iki ana başlık altında incelenir:

         a) Alan savunması

       Alan savunmasında, her bölgedeki oyunculardan kendi bölgelerini kontrol etmeleri, yani bu bölge içerisinde yer alan hücum oyuncularına karşı koymaları istenir. Bu savunma taktiği, oyuncular arasında iyi bir uyumu gerektirir. Kondisyonel faktörleri zayıf elemanlardan kurulu takımlar için  uygulanması zor bir savunma taktiğidir.

         Teknik ve taktik kapasitesi ile kondisyonel faktörleri çok iyi olan takımlara karşı alan savunması başarılı olamaz.  Alan savunması, organize olmuş ekipler için uygulamada çok ekonomiktir. Topun elde edilmesi anında tüm gruplar ortaklaşa bir uyum içerisine girdikleri için, bireysel savunmaya göre hem daha pratiktir hem de daha az efor harcanır. Hücuma çıkma şansı daha çok artar. Alan savunmasının başarılı olması, savunma pozisyonundaki oyuncuların, bölgelerine gelen hücum oyuncularına oranla top kullanma ve pas verme alanlarını saptamasına ve bu alanların doldurmasına bağlıdır.     

      b) Adam adama savunma

         Adam adama savunmada, savunma görevi verilen futbolculara, top rakibe geçtiği andan itibaren rakibi tüm saha içerisinde etkisiz hale getirmeleri istenir. Adam adama savunma organize olmamış rakiplere karşı çok daha rahat uygulanır. Çünkü, bu tip takımlarda adam adama savunmaya karşı hücumda hareketlilik olmadığı ve sadece bireysel yeteneklerle gole gitme düşüncesi olduğu için verilen görevlerde pek aksama olmaz. Fakat, adam adama savunmada özellikle kanat oyuncularının ve santraforların hücum içerisinde hareketlilik göstermeleri, adam adama savunmayı zorlaştırabilir.

         Hücum Taktikleri

         Futbol oyununda rakibe üstünlük sağlamak ve müsabakayı kazanmak için gol atmak gereklidir. Bir takımın gol atabilmesi için de sürekli olarak hücum denemelerine girmek ve rakip savunmanın yapacağı hataları kollamak gereklidir. Organize olmamış rakiplere karşı etkili hücum oyuncuları bireysel yeteneklerini kullanarak çok rahat gol üretmelerine karşın organize olmuş savunmalara karşı bu yeteneklerini rahatça kullanamazlar. Bu tip takımlara karşı, genel grupsal hücum taktiklerinin değişik şekillerde denenerek rakibin hataya zorlanması, golü yaratan başlıca etkendir. Hücum taktikleri iki şekilde incelenir. 

       Bireysel Hücum Taktikleri (Top ile ve topsuz)

         a) Süratli top sürme ve aldatma

         Rakip savunmanın dengesini bozmak ve henüz yerini almamış savunmalara karşı süratli top sürme ve aldatmalarla gol pozisyonları üretilebilir. Yalnız dengeli bir savunmada süratli top sürme ve aldatma kademe ve derinliğe çok rahat takılabilir.

         b) Boş alan yaratmak

         Savunmanın dengesini bozmak için futbolcunun topsuz olarak ters yöne doğru koşu başlatarak hareketlenmesi, savunmanın koşu yönüne doğru önlem almasını sağlar. Hareketlenen futbolcunun boşalttığı alana atılan uzun toplarla gol bölgesine rahatça girilmesi kolaylaşır. Savunma, hareketlenen oyuncuya önlem almaz ise, kaleye doğru hareketlenen oyuncunun önüne atılacak derin pas ile oyuncu gol pozisyonuna girebilir.

         c) Orta yapma alanına (kanatlara) girme ve isabetli gol ortaları yapma

         Özellikle kalabalık savunmaların dengesini bozabilmek ve kademeyi ortadan kaldırabilmek için orta yapma alanına girilmesi gerekir. Kanatlarda görev yapan ya da buralara sürpriz olarak giren oyuncuların bireysel olarak bu alanlara girip isabetli gol ortaları yapmaları organize olmuş savunmalar için oldukça etkilidir.

       d) Şut alanına girme ve isabetli şut atma

        Hücum oyuncularının rakibin savunma bölgesi içerisine sızmaları ve kaleyi cepheden gören bölgelerde top ile buluşarak isabetli şut atmaları, hücum oyuncularından istenen bireysel taktiklerin başında gelir. Bir futbolcunun isabetli vuruşlarla gol yapması, o futbolcunun teknik kapasitesi ile de yakından ilgilidir.

         e) Top saklama-yardımlaşma

         Hücum oyuncusu savunma bloğundan içeriye doğru atılan bir topu yakaladığında rakip savunma sayısal olarak fazla ise, orta sahadan gerekli yardım gelene kadar topu kendi kontrolü altında tutabilmesi, rakibe topu kaptırmaması şekliyle yorumlanabilir. Sayısal olarak yeterli yardım geldiğinde yeniden hücum başlatılır. Bu durumlarda hücum oyuncularının topu saklamaları için yüksek bir top tekniğine sahip olmaları gerekir.

         f) Duvar pası

         Hücum oyuncuları markaj altında kaldıkları durumlarda, orta sahadan gelen sürpriz hücum elemanlarına, hücum bölgesinde duvar pası (ver-al) ile gol yapma olanağı tanımalarıdır. Ver-kaç pozisyonlarında hücum elemanları, top ile gelen arkadaşlarına kendisini çok iyi gösterip topla buluşur buluşmaz vereceği pas ile onu gol pozisyonuna sokmalıdır.

         g) Yaratıcılık

         Futbolcunun kendisine özgü olarak zor durumlarda ya da gol bölgelerinde rakibini oyundan düşürme ya da son vuruş tekniği olarak becerilerini ortaya koymasıdır.

        Grup Hücum Taktikleri

         Bir futbol takımının hücum taktiğinin ön koşulu,bireysel hücum taktiğinin bileşenleri olarak ortaya çıkan grupsal hücum taktiklerini aşağıdaki gibi sıralamak olasıdır.

         a) Oyunda yön değiştirme

         Bir müsabaka süresi içinde topun daha sık olarak geldiği veya rakibin kuvvetli olduğu bölgelerde savunma çok daha dikkatlidir. Buradan yapılan ataklar sonuçsuz kalırsa, bu bölgeye top gelir gelmez ters kanada doğru uzun pas ile oyunda yön değiştirilerek karşı tarafta savunma azınlıktayken gol yapma şansı artar.

       b) Hücumda genişlik

         Savunma, genel olarak hücumu dar alana sokarak topu rahatça kazanmak ister. Eğer hücum bu şekilde davranış içerisine girip hücumda, belirli bir bölgeyi kullanıp buradan gol atma düşüncesi içerisine girerse, kademeli, dengeli ve derinliği olan bir savunma ile karşı karşıya kalır ve başarısız olma olasılığı artar. Hücumun tüm sahayı, gol bölgelerindeki geniş alanları kullanması anlamına gelen hücumda genişlik, savunmanın hata yapmasına neden olur.

       c) Kanat oyunları

         Futbol oyununda en çok kullanılan grup hücum taktikleri kanat oyunlarıdır. Özellikle süratli top sürme, çalım atabilme tekniğine sahip ve isabetli ortalar yapabilen kanat oyuncularından kurulu takımlar tarafından başarı ile uygulanır. Kanat oyuncuları arasında, kanatlarda örme ve bindirme sonucu sürpriz futbolcular hücuma sokularak, özellikle hücumda hem sayısal çoğunluk hem de hareketlilik sağlanarak savunma dengesi bozulur.      

         d) Kombinasyonlar

         Kombinasyonlar, grup taktiklerinin maça yansıması açısından önemlidir. Bu konuda başarılı olabilmek, topa sahip olan oyuncuya doğru takım arkadaşlarının çoğalması ile mümkündür. Topa sahip oyuncuya gerekli yardım yapılamaz ise, rakip pres sayesinde topa sahip olan futbolcuyu dar alana sokarak rahatlıkla topu kazanabilir.

         Ayağında top olan futbolcuyu rahatlatmak için, takım arkadaşlarının boşa çıkarak verilecek pasa hazır olmaları, top ayağında olan futbolcuya pas verme olanağı sağlar. Bu temel kombinasyon ile, rakip takımın savunma anlayışında dengesizlikler ve açıklar bulunabilir. Futbol oyununda kombinasyonlar aşağıdaki varyasyonlarla uygulanabilir.

       Top Değiştirme: Top ayağında olan futbolcuya rakipleri tarafından bir baskı geldiğinde, topsuz olan arkadaşının ona doğru bir koşu başlatarak topu arkadaşından alıp hareketine devam etmesi ile rakip defansın savunma anlayışının yanılgıya uğratılmasıdır.

          Duvar Pasları: Topa sahip oyuncunun, savunmanın markajından kurtularak boşa kaçan takım arkadaşına topu verip süratli bir koşudan sonra topu almasına duvar pası (ver-kaç) denir. Özellikle, derinliği olmayan savunmalarda duvar pası doğrudan gole gitmek için son derece geçerlidir. Duvar pasında alınan ve verilen pasın isabeti, sertliği, zamanlaması son derece önemlidir. Bu çalışmalar antrenmanlarda sürekli olarak pekiştirilmeli ve çok kısa sürelerde ekonomik olarak yaptırılarak müsabaka şartlarına uyum sağlatılmalıdır.

         Bindirme: Özellikle kanat bölgesinde daha sıkça uygulanan dar alanlarda kısa mesafelerde top ayağında olan futbolcunun pasını verdikten sonra pas attığı arkadaşının arkasından geçerek, boş alan yaratması ve başlatılan koşuya birinci pası alan futbolcunun, pası verip koşan futbolcuyu topla buluşturmasına denir.

Bir Takımın Savunma Anlayışı ve Müsabakadaki Savunma Düzeni

         Yukarıda belirtilen bireysel savunma taktikleri ve grupsal savunma taktikleri hiçbir zaman bağımsız olarak bir anlam taşımazlar.

         Günümüz futbolunda savunma, top rakibin ayağına geçince başlayacağı için, müsabaka içerisinde en uçta oynayan forvetten en geride oynayan kaleciye kadar belirli görev ve sorumlulukları yerine getirmeleri istenir.

         Takımı oluşturan futbolculara gerek kondisyonel, gerekse de teknik ve taktik özelliklerine göre belirli görevler verilir. Bu görevler içerisinde tüm oyunculardan (hücum oyuncuları da dahil) bireysel savunma taktiklerinin yanı sıra, alan savunması ve adam adama savunma görevlerini kusursuzca yapmaları istenir. Bir futbol takımının, ne zaman alan savunması ne zaman adam adama savunma yapacağı, rakip hücuma ve müsabakadan müsabakaya göre değişiklik arz eder. Bu nedenledir ki, ister hücum oyuncusu olsun ister orta saha ve savunma oyuncusu olsun, takımı oluşturan bütün futbolcular bireysel savunma taktiklerinin yanı sıra, alan savunması ve adam adama savunmayı çok iyi ilmek zorundadır. Hücum oyuncularının savunma yapmaları ya da savunmada yardımcı görevler üstlenmeleri takım savunması ve de müsabaka savunma taktiği açısından önemli avantajlar sağlar.

Savunma İle İlgili Taktik Uygulamaların Amaçları, Ön şartları, Avantaj ve Dezavantajları

         Futbol oyununda genel savunma anlayışı ile taktik uygulamalar iki şekilde incelenebilir;    

a) Forechecking ve presle yapılan savunma

         Forechecking, topu kaptırdıktan sonra, rakip sahada hemen topun kazanılmasına denir. Hücumda iken topun kaptırılması sonucu özellikle hücum oyuncuları tarafından top ayağında olan savunma oyuncularına yapılan presi içerir.

         Topun hücumda kaptırılmasından sonra bütün futbolcuların çok iyi bir uyum içerisinde agresif bir tempoda birbirlerinin boşluklarını doldurarak savunmayı başlatmaları gerekir.

         *Avantajları: Top süratli bir şekilde tekrar kazanılır. Savunma, hücum oyuncuları ile başlatıldığından ve rakip sahada yapıldığından koşu mesafeleri azalır. Özellikle zamana oynayan takımların zaman çalması engellenir. Teknik kapasitesi düşük takımlara karşı uygulandığında olumlu sonuçlar yaratma olanağı artar.

       *Dezavantajları: Özellikle teknik kapasitesi yüksek ve süratli hücum oyuncularından kurulu ekiplere karşı uygulandığında, savunma hücumdan başlatıldığı için bloklar arası mesafeler daralır. Rakip tarafından ileriye doğru atılan derin ve sızma paslar ile kontratak olanağı verilebilir. Hücum oyuncuları sürekli olarak rakip baskısı altındadır, forechecking ve prese dayalı savunmada fazlaca efor sarf ederler.

         b) Geriye sarkma

         Bu tip savunma anlayışında top rakibe geçtiği anda ilk iş olarak kaleyi korumak için, kale  önüne doğru geriye çekilme uygulanır. Topla gelen hücuma karşı doğrudan savunma yerine, oyalama yapılarak, savunmada birikme sağlanmaya çalışılır. Forechecking olayının aksine, geriye sarkmada tam anlamı ile defansif düşünce egemendir. Kontratak düşüncesi savunma blokundan başlar.

*Avantajları: Rakibin kontratakları rahatlıkla önlenir. Rakibin savunma bloğunda geniş alan bulma şansı zayıflar. Rakip hücumda dar alana sokulur. Alan markajı ile birlikte uygulandığında, dengeli bir savunma yaratılır. Bu tip savunma anlayışında rakip tüm hatları ile geldiğinden, hücumda boş alan bulma şansı oldukça artar.

       *Dezavantajları: Geriye sarkma ile yapılan savunmada orta saha genelde rakibe bırakılır. Savunmada iyi birikilmesine karşın, anlık bir konsantrasyon bozukluğu hata yapılmasına neden olabilir. Orta saha genelde rakibe bırakıldığı için oyundaki tempo ve ritmi rakip belirler.

Hücum ile İlgili Taktik Uygulamaların Amaçları,Önşartları, Avantajları ve Dezavantajları

         Futbolda hücum ile ilgili taktik uygulamalar iki şekilde incelenebilir.

1. Kontratak
2.          Rakibin hücuma dengesiz bir şekilde çıktığı durumlarda rakibin boşalttığı alanlara, topun kazanılmasından hemen sonra atılan derin, dik, diagonal paslarla ya da orta sahayı çok süratli bir şekilde geçerek gerçekleşir. Kontrataktaki temel düşünce, defansif durumdan ani hücuma geçiştir. Kaleci de dahil olmak üzere, dengeli ve emniyetli bir savunmaya ihtiyaç vardır. Kazanılan topları, hücum bölgesindeki oyuncularla buluşturmak için, çok iyi bir teknik kapasiteye sahip olmak gerekir. Bunun yanında, orta saha ve hücum bölgesindeki oyuncuların süratli ve çalışkan olmaları istenir.

         *Avantajları: Kontratak ile hücum anlayışında, ileri uç oyuncuları için geniş alanlar vardır. Rakip savunmanın, bu hücum anlayışından dolayı dengesi bozulmuş ve geniş alanlar hücuma bırakıldığı için hata yapma riski artmıştır.

       *Dezavantajları: İleri uç elemanları kontrataklarda yalnız kalırlar. Bloklar arasında bağlantı az olur. İleriye doğru atılan kalitesiz paslar rakip savunma tarafından rahatlıkla karşılanır. Kontratağa çıkışlarda olumlu pas yüzdeleri oldukça düşüktür.

         b) Merkezi hücum

         Özellikle iç sahada ve seyircinin de psikolojik baskısı altında oynamak durumunda kalınan oyun şeklidir. Bu hücum şeklinde, topla oynama yüzdesi daha fazladır. Orta saha kısa ve garanti paslarla geçilir. Bunun için özellikle teknik kapasitesi yüksek oyunculara ihtiyaç duyulur. Bloklar arasındaki bağlantı iyidir. Savunma oyuncularının süratli ve güven verici olması gerekir.

       *Avantajları: Bu tarz oynayan takımlarda, garanti paslar nedeni ile topa sahip olma yüzdesi daha fazladır. Bu da, bir takımın kendine olan güvenini arttırır. Zaman zaman forechecking daha rahat uygulanır.

        *Dezavantajları: Merkezi hücum nedeni ile zaman kaybı olacağından  ileri uç oyuncularının oyun alanı daralır. Rakibin başlattığı kontratağa karşı önlem zor alınır. İsabetli şekilde rakip kaleye gitme şansı azalır.

        Taktik İçin Gereken Ön Koşullar

         Takımı için bir taktik düşünen antrenörün, öncelikle kendi oyuncularının teknik kapasitesi, kondisyon düzeyi, psikolojik yapısı ve algılama yetilerini çok iyi irdelemesi gerekir. Bu işlem yapılmadan verilmek istenen taktik, amaçlanan sonuçlara ulaşmayabilir.

         Antrenörün, futbolcularını çok iyi tanıyıp onların bireysel ve grupsal olarak yeteneklerini belirledikten sonra onlar için en uygun ve verimli oyun sistemini planlayarak, buna göre oyuncu yerleşimini yapması gerekir. Oyuncu montajı yapılırken, her oyuncuya olanak sağlanarak, müsabaka şartlarında sisteme uygunlukları iyice test edilmelidir. Bunun tersi bir yaklaşım ise, belirli bir oyun sistemini önceden planlayıp, futbolcu özelliklerini tanımadan belirlenmiş olan sisteme oyuncu yerleşiminin sağlanmasıdır.

Yeni blog'umuz bugün oluşturuldu. Buraya odaklanın ve sizi bilgilendirmek için çalışalım. RSS feed sayesinde, bu blogda yeni mesajları okuyabilirsiniz.